เครื่องวัดการดูดกลืนแสง (Spectrophotometer)

องค์ประกอบและคุณสมบัติ

                1. ภาคจ่ายกระแสไฟฟ้า มีความสำคัญต่อเครื่องวัดการดูดกลืนแสงมาก เพราะความไม่คงที่ของกระแสไฟฟ้าทำให้อ่านค่าการดูดกลืนแสง หรือค่าแสงส่องผ่านไม่คงที่ แหล่งจ่ายกระแสไฟฟ้าแบ่งออกเป็น 2 ชนิดคือ
                     1.1 แบตเตอรี่
                     1.2 กระแสไฟฟ้าสลับ
                2. หลอดไฟกำเนิดแสง ต้องเลือกใช้ให้ถูกต้องเหมาะสมกับของเหลวที่นำมาวัดค่าการดูดกลืนแสง สำหรับหลอดไฟกำเนิดแสงที่นิยมใช้ในปัจจุบันมีดังนี้
                     2.1 หลอดไฮโดรเจน
                     2.2 หลอดทังสเตน
                     2.3 หลอดทังสเตนฮาโลเจน
                     2.4 หลอดเนินสต์-โกลเวอร์
                     2.5 หลอดโกลบาร์
                3. ตัวแยกแสง ตัวแยกแสงที่ใช้ในเครื่องวัดการดูดกลืนแสงมีอยู่ 3 ชนิดคือ
                     3.1 ตัวกรองแสง แบ่งออกได้เป็นอีก 3 ชนิด คือ
                                3.1.1 กระจกสี
                                3.1.2 ตัวกรองแสงแบบอินเตอร์เฟียเรนซ์ หรือเรียกอีกชนิดหนึ่งว่าตัวกรองแสงแบบไดอิเล็กทริก
                                3.1.3 ตัวกรองแสงแบบลิ่ม

                     3.2 ปริซึม ปริซึมที่นิยมใช้ในเครื่องวัดความเข้มของแสงมีอยู่ 2 แบบคือ แบบสามเหลี่ยมมุมเท่า และแบบสามเหลี่ยมมุมฉาก
                     3.3 เกรตติง เกรตติงมีอยู่ 2 แบบ คือแบบแสงส่องผ่าน และแบบสะท้อนแสง
                4.ช่องแสง ช่องแสงอาจคงที่หรือปรับเลื่อนได้ด้วยกลไก มี 2 ชนิดคือ
                     4.1 ช่องแสงเข้า
                     4.2 ช่องแสงออก
                5. ช่องใส่คิวเวทท์
                6. คิวเวทท์ คิวเวทท์เป็นภาชนะสำหรับใส่ของเหลวที่จะนำไปวัดความเข้มของแสง มีอยู่หลายแบบ หลายขนาด เพื่อให้เหมาะสมกับงานแต่ละประเภท
                     6.1 วัสดุที่ใช้ทำคิวเวทท์ ในอดีตนิยมใช้เฉพาะคิวเวทท์ที่ทำจากแก้ว หรือควอทซ์ แต่ในปัจจุบันได้เพิ่มความนิยมในการใช้คิวเวทท์พลาสติกมากขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม การวิเคราะห์ที่ต้องการความถูกต้องและความแม่นยำสูงควรใช้คิวเวทท์ที่ทำจากแก้วหรือควอทซ์
                                6.1.1 แก้ว
                                6.1.2 ควอทซ์
                                6.1.3 พลาสติก
                     6.2 ชนิดของคิวเวทท์ แบ่งชนิดตามความจุของคิวเวทท์ซึ่งแบ่งออกได้เป็น 3 ชนิด คือ
                                6.2.1 ไมโครคิวเวทท์
                                6.2.2 เซมิไมโครคิวเวทท์
                                6.2.3 คิวเวทท์มาตรฐาน
                     6.3 การเลือกใช้คิวเวทท์ ควรพิจารณาถึง
                                6.3.1 เลือกชนิดของเนื้อคิวเวทท์ให้เหมาะสมกับช่วงคลื่นแสงที่จะใช้งาน
                                6.3.2 ใช้คิวเวทท์ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 10 มม. สำหรับการวัดทั่ว ๆ ไป ใช้คิวเวทท์ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 20-40 มม. หรือมากกว่าสำหรับวัดของเหลวที่มีค่าการดูดกลืนแสงต่ำมาก และใช้คิวเวทท์ที่มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 – 5 มม. สำหรับการวัดของเหลวที่มีค่าการดูดกลืนแสงมาก หรือใช้สารเคมีราคาแพง
                                6.3.3 ควรใช้คิวเวทท์สี่เหลี่ยมที่มีผนังขนานกัน เพื่อลดการหักเห หรือการสะท้อนแสงจากผนังโค้งของคิวเวทท์ชนิดกลม ซึ่งจะช่วยเพิ่มความถูกต้องและความแม่นยำในการวัดค่าการดูดกลืนแสง
                                6.3.4 การวิเคราะห์ที่ต้องใช้คิวเวทท์หลายอัน ควรเลือกใช้คิวเวทท์ที่มีค่าการดูดกลืนแสงหรือค่าแสงส่องผ่านแตกต่างกันไม่มาก
                     6.4 การล้างคิวเวทท์ เนื่องจากคิวเวทท์ส่วนใหญ่มีราคาแพงจึงควรระวังการเกิดรอบขีดข่วนในขณะล้าง
                7. ตัวไวแสง ตัวไวแสงเป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่เปลี่ยนความเข้มของแสงให้เป็นสัญญาณไฟฟ้า แล้วจึงส่งต่อไปยังภาคขยายสัญญาณและวงจรอิเล็กทรอนิกส์อื่น ๆ เพื่อให้สามารถแสดงค่าออกมาในรูปค่าการดูดกลืนแสงหรือแสงส่องผ่าน ตัวไวแสงมีอยู่หลายชนิด คือ
                     7.1 โฟโตเซลล์
                     7.2 โฟโตทิวบ์
                     7.3 โฟโตมัลติพลายเออร์ทิวบ์
                     7.4 สารกึ่งตัวนำ
                     7.5 ภาคขยายสัญญาณ
                     7.6 ภาคแสดงผล มีหน้าที่เปลี่ยนสัญญาณไฟฟ้าให้เป็นหน่วยวัดที่ต้องการ
                                7.6.1 มิเตอร์
                                7.6.2 ตัวเลข
                     7.7 ระบบไมโครโพรเซสเซอร์